Rusya ekonomisi stratejik alanlarda devlet mülkiyeti ile karışmış yüksek gelire sahip bir ekonomidir.
Rusya ile aramızda Gümrük Birliği veya Serbest Ticaret Anlaşması benzeri bir anlaşma olmadığından, ithal edilen ürünler için İthalat Rejim Kararında öngörülen gümrük vergisi ve ilave gümrük vergilerinin tamamı tahsil edilmektedir.
Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi kapsamında tek taraflı olarak taviz tanıdığımız ülkeler arasında yer almayan Rusya’dan ithal edilen ürünlere bu kapsamda da herhangi bir vergi muafiyeti sağlanmamaktadır.
Dahilde İşleme Rejimi kapsamında Rusya’dan ithal edilen ürünlerin, ithal edildikten sonra AB ülkelerine ATR dolaşım belgesi, aramızda STA bulunan ülkelere EUR 1 belgesi düzenlenerek ihraç edilmesi halinde telafi edici vergi tahsil edilmektedir.
Ürünün ithal maliyetini önemli ölçüde etkileyeceğinden navlun ile ilgili detaylı araştırma yapılması gerekmektedir.
Ürünün ithalinde TSE, CE vb. bir denetim yapılacak olması durumunda, ürünle ilgili akredite bir laboratuvardan alınmış test raporlarının bulunmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Ayrıca ürünün ithali için gerekli olan deklarasyon, sağlık sertifikası vb. belgelerin bulunup bulunmadığı, ürün üzerinde marka, model bilgilerinin, gerekmesi halinde CE işaretinin bulunması hususuna ayrıca dikkat edilmesi, markalı ürün ithalatı yapılacaksa marka sözleşmesi bulunması gerekmektedir.
Rusya’ya yapılacak tarım ürünü ihracatlarında, Tarım İl Müdürlüklerince yapılacak denetimler son derece önem arz etmektedir. Gerekli koşulları sağlamayan ürünler iade edilebilmektedir.
Preferans Sistemi (GPS)
Rusya Federasyonu, Genelleştirilmiş Preferanslar Sistemi çerçevesinde Türkiye’nin de dahil olduğu bazı ülkelerden yapılan ithalatta bazı ürünlerin gümrük vergilerinde %25 oranında indirim uygulanmaktadır. Bu indirimden yararlanmak için FORM A menşe belgelerinin ibraz edilmesi gerekmektedir.
Ancak Rusya, ithalatta uyguladığı Genel Preferanslar Sistemine dahil madde gruplarında bir azaltmaya gitmiştir. Bu uygulama ile ülkemizin belli başlı ihraç ürünlerinden tekstil, deri eşya, şekerleme mamulleri, makarna, temizlik maddeleri, bisküviler liste dışında kalmıştır.
İthalat Rejimi / İthalat Lisansı
Televizyon, tütün ürünleri, etil alkol ve votka, silah, patlayıcılar, askeri malzeme, radyoaktif maddeler ve atıklar, narkotik maddeler, kıymetli maden ve taşların ithalatında ithal lisansı alınması gerekmektedir. Söz konusu lisanslar genel olarak Ticaret Bakanlığı tarafından verilmektedir.
İhracat Rejimi / İhraç Vergileri
Rusya Federasyonu gelir elde etmek amacıyla bazı mallar itibarıyla ihracat vergisi uygulamasına geçmiştir. Başlangıçta bu vergi doğal gaz ve petrole konmuşken zaman içerisinde diğer mallara da yayılmıştır. Vergi %5 ile 30 arasında değişmektedir. Vergi konulan bazı önemli maddeler gübre, kağıt, kereste, bazı demir ve demir dışı metallerdir.
Türkiye’nin Rusya’ya ihracatında yer alan başlıca ürünlere baktığımızda; turunçgiller, domates, karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar, diğer örme mensucat, üzümler, sentetik filament ipliklerinden dokunmuş mensucat yer almaktadır.
Türkiye’nin Rusya’ya ithalatında yer alan başlıca ürünlere baktığımızda; petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar, petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar, ham petrol, taşkömürü, taşkömüründen elde edilen briketler, toprak vb. katı yakıtlar, işlenmemiş alüminyum ve demir veya alaşımsız çelikten yarı mamuller yer almaktadır.
Rusya’nın dış ticaretteki başlıca partnerleri olarak ithalat ve ihracat oranları baz alındığında Çin’in her iki alanda da önemli yer tuttuğu görülmektedir.
Karşılıklı yatırımlara bakıldığında; Rusya’daki Türk firmalarının 10 milyar Dolar civarında yatırımı bulunduğu tahmin edilmektedir. Türkiye’deki Rus yatırımlarının toplam değeri de 10 milyar Doları aşmıştır. Ülkemizdeki Rus yatırımları turizm, hizmetler, petrol/gaz işleme ve depolama alanında yoğunlaşmaktadır.
