Lojistik Sektörünün 2015 Yılı Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin Yenibosna’daki merkezinde 2 Şubat Salı günü, 2015 yılını değerlendirdi, 2016 yılını öngörülerini paylaştı. UND Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu ve tüm yönetim kurulu üyelerinin hazır bulunduğu toplantıda; lojistik sektöründe geçtiğimiz yıl özellikle komşu ülkelerdeki siyasi karmaşa ve çatışmalar sonucu dış ticaretteki düşüşe paralel yaşanan olumsuzluklar dile getirilirken, 2016 yılına ilişkin değerlendirmeler aktarıldı.
Rusya ile taşımalar
UND Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu, 2015 yılını değerlendirirken, son iki ayın, yılın genelinden bağımsız değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. Seçimler bittikten sonra yeni bir döneme girdik diye düşündüklerini, ancak sonra yaşanan olayların bütün stratejik planların yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ortaya çıkardığını belirterek, “Ne kadar başarılı olursanız olun çevrenizdeki gelişimler hem performansınızı, hem geleceğinizi tayin ediyor. Kim derdi ki Rusya ile taşımalar birden bitecek, Rusya güneyimize komşu olacak. Türkiye iki senede 4 seçim yaşadı. Biz seçimler bitince, önümüzdeki 4 yıl seçim olmayacak bir döneme başladık diye sevinirken iki olay yaşandı: Habur Sınır Kapısı’nın bir aydan fazla kapalı kalması, Rusya’ya taşıma yapamamamız… Özellikle Orta Asya’da yaşanan büyük devalüasyonlar sonucu paralarının hızla erimesi son 2-3 aydaki bütün stratejik planların yeniden dizayn edilmesi gerekliliği ortaya çıktı. 2015 yılının son iki ayı bütün seneden farklı bir boyutta değerlendirilmelidir. Daha onun etkisini çok ölçemedik” diye konuştu.
Taşımacılıktan 14 milyar dolar
2015 yılında 60 milyar dolar hizmet ihracatının 14 milyar dolarını taşımacılıktan elde ettiklerini vurgulayan UND Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu, “2015 yılı itibari ile 60 milyar dolar hizmet ihracatımızın 14 milyar dolarını taşımacılıktan elde ettik. 2023 yılında hedefimiz 60 milyar dolar hizmet ihracatı gerçekleştirmek. 2016 yılında TİM bünyesinde hizmet ihracatçıları birliği diye yeni bir yapı oluşacak” dedi.
Sektörden ayrılan firmalar
Toplantıda Türkiye’deki illere ve bölgelere göre taşımacılık sayıları hakkında bilgi veren Nuhoğlu Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne kayıtlı araçlarda artış olduğunu vurguladı: “2015 yılının hemen başlangıcında İstanbul’a kayıtlı İstanbul bölgesine 418 firmamız varken, bugün, 409 fîrmamız kaldı. Son 10 yılda İstanbul bölgesine bağlı 300’e yakın firmamız bu sektörden ayrıldı. Diyarbakır bölgemize kayıtlı araçlarımızda ciddi sayıda artış yaşandı. Gaziantep’de, Antalya’da, Adana’da artış oldu.”
Suriye seferleri arttı, İran’dan umutluyuz
Türkiye’nin Irak’a ihracatta, Almanya’nın ardından ikinci sırada yer alırken yaşanan olaylar nedeniyle 2015 yılında Irak’a yapılan seferlerin 475 bin sefere kadar gerilediğini vurgulayan Nuhoğlu, “2015 yılında bizi en çok şaşırtan Suriye oldu. Suriye’ye, 2013’te 55 bin sefer, 2014’te 122 bin sefer yaparken, 2015’te sefer sayımız 165 bin sefere çıktı. En büyük kaybı Irak’tan sonra Azerbaycan ve Gürcistan’da yaşadık. İran’dan çok umutluyuz. 2013 yılına göre İran’a taşıma seferimizi yüzde 70 arttırdık. Türkiye olarak ambargoların kalkması sonrası İran’ın özellikle Avrupa ile ticaretindeki artışın temel transit güzergahı olmaya adayız.”
Batı’ya taşımalar arttı
Batı ülkelerine yapılan taşımaların arttığını vurgulayan Nuhoğlu, “Almanya taşımalarında yüzde 5 artış oldu. Batıya yaptığımız taşımaların içinde en büyük artışı, doğal olarak Fransa, İspanya, Hollanda, Polonya, ve Avusturya’ya gerçekleştirdik. Bunlar da Türkiye’nin ihracatta yeni güzergahının, yolunun buralar olduğunu gösteriyor. Türkiye’nin transit taşımalardaki payı 2014 yılında yüzde 49 iken, 2015 yılında yüzde 52’ye çıktı. Türkiye’nin üzerinden geçerek Doğu’ya, Orta Asya’ya yapılan taşımalar önemli hale geldi. İran, Bulgaristan, Almanya, Gürcistan, Azerbaycan, Fransa’nın toplamından daha fazla transit taşımadan pay alıyoruz.
36 saatte Münih’e
Bali Anlaşması’nın TBMM’den geçtiğini, Türkiye ve Avrupa Birliği üyeleri dahil 162 DTÖ ülkesi tarafından transit serbestisinin bir kez daha taahhüt edildiğinin altını çizdi: “Artık transitin önündeki tüm engelleri kaldırmak için hem AB hem de Türkiye imzalanmış bir metne sahip. Yani Bulgaristan, Romanya, Avusturya dayatmalarını hemen kaldırmak zorundadır. İstanbul’dan çıktığında 36 saatte Münih’e varma hakkını elde ettik. 2016 yılında AB ülkeleri ile sorunun çözüleceğine kesin inancım var.”
Rusya taşımalarımız durma noktasına geldi
2015 yılında Türkiye’den dış pazarlara yaklaşık 1,5 milyon ihracat seferi gerçekleştiğini belirten Nuhoğlu, “Son 1 yılda ilıracatımızdaki yaklaşık yüzde 9’luk düşüşe paralel olarak ihraç taşımalanmızda yüzde 4 civannda azalma kaydedildi. 2015 yılında ülkemizden dış pazarlara yaklaşık 1,5 milyon ihracat seferi gerçekleşirken, bunun beşte biri yabancı ülke taşımacılarına ait araçlarla gerçekleşti. İhracat taşımalarında en büyük düşüşler, BDT ve Orta Asya pazarına yönelik taşımalarımızda yaşanırken; Rusya ve Irak taşımalarımız siyasi gerginlik ve çatışmalardan dolayı durma noktasına geldi” dedi.
Lojistik Koordinasyon Kurulu
Çetin Nuhoğlu, 144 milyar dolara gerileyen ihracat performansının taşıma performansına yansımalarının, küresel ekonomide artan risk faktörleri, giderek tırmanan mülteci krizi, küresel terör faaliyetleri ve ülkemizi çevreleyen siyasi gerginlik, çatışma ve bloklaşmaların gölgesinde, 2016 yılında da süreceğini öngördü. Nuhoğlu, sektörün ve UND’nin, 2023 hedeflerine; ilerlerken çok daha büyük sorumluluklar almaya hazırlandığını belirtti. Lojistikle ilgili iş ve hizmetlerde faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarının çalışma prensiplerini belirlemek, aralarındaki koordinasyonu sağlamak üzere “Lojistik Koordinasyon Kurulu” oluşturulduğunu belirten Çetin Nuhoğlu şunları söyledi: “UDH Bakanlığı Müsteşarının başkanlığında, Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Çevre ve Şehircilik, Dışişleri, Ekonomi,Gümrük ve Ticaret, İçişleri ve Kalkınma Bakanlıkları Müsteşarları ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye İlıracatçılar Meclisi (TİM) başkanlarının katılımlarıyla “Lojistik Koordinasyon Kurulu” oluşturuldu. Bu kurul ile lojistik sektöründe uzun zamandır ihtiyacı duyulan eşgüdümlü çalışma ortamı nihayet sağlanmış olacak. Lojistik Koordinasyon Kurulu, 82 hedefte çalışacak. 2018’de Lojistik Performans Endeksi’nde ilk 15’e girmeyi hedefliyoruz.”
Serbest Transit Geçiş hakları
Karayolu taşıma kotalarından ve ihracatın GSYİH’daki payından da bahseden Nuhoğlu, “UND, TBMM’de onaylanan DTÖ Ticareti Kolaylaştırma Anlaşması’nın ticaretimizi taşıyan araçlara yurtdışında serbest transit geçiş haklarının da takipçisi olacak. Türkiye-AB ticaretinin 3,5 milyar Euro azaldığım açık ve net olarak ortaya koyan Türkiye-AB Karayolu Taşımacılığı Anlaşması Etki Analizi’ sonuçlannın da takipçisi olacağız. 2015 yılında UND ve TİM olarak Avusturya ve Macaristan’da açtığımız davalar ve Avrupa Komisyonuna 7 ülkeye yönelik şikayetimiz çerçevesinde başlattığımız uluslararası hukuk mücadelemiz de bu süreci takviye edecek” diye konuştu.
GSYİH’deki pay yüzde 20
UND olarak her türlü engellemelere ve ayrımcı muamelelere karşı Türkiye’nin ihracatını hedef pazarlara taşıyan bir sektör olduklarını belirterek, şunları söyledi: “2015’i 722 milyar dolar seviyesinde GSYİH ile tamamladığımız tahmin edilirken, ihracatımızın GSYİH’deki payının, bugüne dek görülmemiş şekilde yüzde 20 seviyesine çıktığı, mal ihracatımızın ilk kez ekonomimizin beşte birini oluşturduğu tespit edildi. UND olarak ‘ihracata dayalı ulusal kalkınma modelimiz’ çerçevesinde her türlü engellemelere ve ayrımcı muamelelere karşı azimle mücadele vererek ihracatımızı hedef pazarlarına taşıyan bir sektörü temsil ediyoruz. Bizler, turizmden sonraki en büyük hizmet ihracatçısıyız.”